ترخیص کالا از گمرک به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که برای وارد کردن یا صادر کردن کالا از طریق گمرک‌های رسمی کشور انجام می‌شود. این فرآیند شامل ارائه مدارک، پرداخت مالیات‌ها و عوارض و انجام بازرسی‌ها است. در این مقاله به بررسی مراحل مختلف ترخیص کالاهای گمرکی می‌پردازیم.
اولین مرحله از ترخیص کالا، ثبت اظهارنامه گمرکی است. واردکننده یا صادرکننده باید اطلاعات کامل مربوط به کالاها، از جمله نوع کالا، وزن، ارزش و مقصد را در سیستم گمرک ثبت کند. این اظهارنامه می‌تواند به صورت آنلاین از طریق سامانه‌های الکترونیکی گمرک نیز انجام شود.
پس از ثبت اظهارنامه، باید مدارک مرتبط با کالا به گمرک ارائه شود. این مدارک شامل فاکتور فروش، لیست بارنامه، بیمه‌نامه، گواهی‌های استاندارد و سایر مجوزهای مورد نیاز برای کالاهای خاص است.
در این مرحله، کالا توسط کارشناسان گمرک ارزیابی شده و ارزش گمرکی آن تعیین می‌شود. ارزش گمرکی مبنای محاسبه مالیات‌ها و عوارض است. کارشناسان گمرک بر اساس فاکتورهای مختلفی مانند نوع کالا، میزان واردات و بازار جهانی ارزش‌گذاری انجام می‌دهند.
پس از تعیین ارزش گمرکی، واردکننده یا صادرکننده باید مالیات‌ها و عوارض مربوطه را پرداخت کند. این هزینه‌ها شامل حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده، عوارض صادراتی و سایر هزینه‌های مرتبط است.
پس از پرداخت هزینه‌ها، کالا توسط مأموران گمرک بازرسی می‌شود. این بازرسی می‌تواند شامل بررسی فیزیکی کالا و تطبیق آن با اظهارنامه گمرکی باشد. برخی از کالاها ممکن است نیاز به بازرسی‌های فنی یا آزمایش‌های خاصی داشته باشند.
پس از انجام تمامی مراحل بازرسی و پرداخت هزینه‌ها، گمرک مجوز خروج کالا را صادر می‌کند. این مجوز به واردکننده اجازه می‌دهد تا کالا را از انبارهای گمرک خارج کرده و وارد بازار داخلی یا مقصد صادراتی کند.
گمرک شهید رجایی یکی از بزرگترین و مهم‌ترین گمرک‌های ایران است که نقش کلیدی در ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی دارد. ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی به دلیل تجهیزات پیشرفته و امکانات گسترده‌ای که دارد، سرعت بیشتری نسبت به دیگر گمرکات دارد و فرآیند ترخیص در این گمرک به صورت سریع‌تر و کارآمدتر انجام می‌شود.